'Atlas van het Oer-IJ gebied'

28#2019
Gekregen toen wij donateur van NoordHollands Landschap zijn geworden. Over dit gebied heb ik deze winter ook een lezing bijgewoond. Interessant verhaal, dat mij tot dan onbekend was.
Geen boek om in een keer te lezen, maar een koffietafel boek dat je steeds weer pakt.

Het Oer-IJ was een grillige noordelijke tak van de Rijn, die tot aan het begin van de jaartelling bij Castricum in zee uitmondde. In het landschap is daar tot op de dag van vandaag nog veel van terug te zien. Over de boeiende ontstaans- en bewoningsgeschiedenis van zuidelijk Noord-Holland is nu voor het eerst een boek gemaakt. Een keur van deskundigen op het terrein van aardkunde, archeologie, geologie, geschiedenis en natuur is bereid gevonden er een bijdrage voor te schrijven. Prettig leesbare verhalen, geïllustreerd met uitzonderlijk mooie fotografie en veel (historische) historisch kaartmateriaal, waar je niet op raakt uitgekeken.
Het boek is veel meer dan een biografie van het landschap. Er is veel gebeurd in de loop der tijd. Mensen hebben er hun sporen nagelaten. Dat levert boeiende verhalen op. Over de strijd tegen het water, over kastelen, forten en buitenplaatsen, over oorlogen tegen indringers van buiten en over de groeiende verstedelijking waardoor het aanzien en gebruik spectaculair veranderden.

Veel plekken en gebouwen in het gebied hebben een beschermde status. Er zijn  aardkundige monumenten vanwege de geologische geschiedenis en archeologische monumenten vanwege de sporen van vroege bewoning. Natuurgebieden worden beschermd vanwege de bijzondere biotoop of door de historische betekenis. Niet alleen bij het grote publiek, ook bij de mensen die zich bezig houden met de inrichting van het landschap is dat vaak onvoldoende bekend.

Het boek besteedt uitgebreid aandacht aan alle facetten van de ontstaans- en bewoningsgeschiedenis. Ook aan de natuur. Bijna nergens in Nederland is de variatie aan landschappen zo groot als hier. Maar de uitgave is veel meer dan een biografie van het gebied. Ook aan de bedreigingen en kansen voor de toekomst wordt een inspirerend hoofdstuk gewijd.