Het kind met de Japanse ogen van Reggie Baay is een documentaire roman over de gruwelijke en onontkoombare gevolgen van de oorlog. Maar het is ook een roman over de veerkracht van de mens die, hoe wreed het lot ook is, altijd blijft zoeken naar manieren om te overleven.
Nederlands-Indië, 1939. Een jonge man tekent voor het koloniale leger en komt vervolgens in Japanse krijgsgevangenschap terecht waar hij dwangarbeid moet verrichten aan de beruchte Birma-Siamspoorlijn. Als hij na drieënhalf jaar van ontberingen wordt bevrijd en de draad van zijn leven weer hoopt op te pakken, wordt hij aansluitend een volgende oorlog in gestuurd: de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog die in zijn geboorteland is losgebarsten. Als na de Politionele Acties in december 1949 de soevereiniteitsoverdracht plaatsvindt en hij met zijn prille gezin naar Nederland vlucht wordt hij geconfronteerd met herinneringen en trauma's. Die strijd wordt er niet gemakkelijker op als blijkt dat zijn zoon de ogen van de vijand als een kaïnsteken zijn leven lang met zich mee zal moeten voeren.
Enkele jaren na de dood van zijn ouders vindt Reggie Baay een schoenendoos met fotonegatieven van de periode na de Japanse capitulatie en tijdens de Indonesische vrijheidsstrijd. De inhoud van deze doos vormt de basis van deze documentaire familieroman: een mengeling van feiten en fictie. De schrijver (1955) schetst het leven van zijn ouders tegen de achtergrond van de Indonesische vrijheidsstrijd. Zijn vader die als krijgsgevangene aan de beruchte Birmaspoorweg heeft gewerkt, wordt direct na de Japanse capitulatie ingezet in de onafhankelijkheidsstrijd. Een oorlog die met name voor de Indische Nederlanders misschien nog frustrerender was dan de Japanse bezetting. In deze oorlog werd immers gevochten tegen een volk waar men bloedbanden mee had. In Nederland aangekomen, wacht de familie de strijd tegen de herinnering. Voor de non-fictie gedeelten heeft de auteur uitgebreid bronnenonderzoek gepleegd. Reggie Baay is een uitstekende schrijver, die met dit werk een aangrijpende en zeer lezenswaardige familieroman heeft geproduceerd.
Ondanks, of misschien dankzij de documentaire stukken en het samenvoegen van verhalen ontvouwd zich een uitgebalanceerd boek.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten