2#2023 Het reisboek van Willem van Oranje - René van Stipriaan
Na de grote biografie zou je dit de kleine kunnen noemen. De reizen van Willem. Heersen betekende vroeger vooral veel reizen om in contact te blijven met iedereen die je van geld en goederen zou moeten voorzien en om loyaliteit voor je te winnen.
Hoogst vermoeiend, vooral het diplomatieke gedeelte. Achterin staan steden en andere plaatsten met restanten die aan Willem doen denken en ook de plekken die wel zo genoemd worden, maar het eigenlijk niet zijn. Een Willem-reisgids eigenlijk. Toch boeiend om naar te kaarten te kijken en te bedenken hoe langzaam dat in het verleden was, dat reizen.
Vanaf het moment dat Willem van Oranje op zijn elfde het ouderlijk huis verliet, was hij altijd onderweg. Hij woonde nu eens in Breda, dan weer in Brussel, Delft, Vlissingen, Geertruidenberg of Antwerpen. Al in zijn jeugd bracht hij veel tijd door op het slagveld, maakte hij lange veldtochten, en was hij betrokken bij belegeringen en verwoestingen. Tegelijkertijd zette hij nieuwe steden op de kaart, stichtte hij scholen en nam hij het initiatief tot de oprichting van de Universiteit van Leiden.
Het reisboek van Willem van Oranje geeft aan de hand van kaarten en vele illustraties een beeld van een opwindend en rusteloos bestaan. In zijn leven legde Willem van Oranje vele tienduizenden kilometers af, te paard of in een koets. En dat in een tijd dat de meeste mensen hun geboortestreek zelden of nooit verlieten. Het reisboek is tevens een gids langs de landschappen en gebouwen die door Willem van Oranje hun vorm kregen, en laat zien met welke uithoeken van Europa hij in contact stond, van Lissabon tot Constantinopel, en van Kopenhagen tot Rome. Ook biedt Het reisboek een vogelvlucht over de vele brandhaarden in de beginjaren van de Nederlandse Opstand: van Heiligerlee en Jemmingen tot Gent en Brugge.